Enrique de Malacca: Pagsasalin sa Imperyalismong Español

Danilo Madrid Gerona

doi:http://doi.org/10.13185/KA2021.00709

Abstract

Habang idiniriin ng karamihan sa mga salaysay hinggil sa pagdating ng mga Español sa ating kapuluan ang naging gampanin ni Ferdinand Magellan, Sebastian Elcano, at ng katutubong datu ng Mactan na si Lapulapu, halos wala pang nababanggit tungkol sa tapat na alipin ni Magellan na si Enrique. Bagamat sa kabila ng kaniyang napakahalagang gampanin sa ekspedisyong Magellan-Elcano at malalim na impluwensiya sa kasaysayan ng Pilipinas, halos gatala lamang ang pansing naipagkaloob kay Enrique sa mga matatagpuang salaysay hinggil sa pangyayaring ito. Sa gayon, sa pamamagitan ng matalik na pagbasa sa mga teksto mula sa arkibo at sa mga pamantayang sangguniang pangkasaysayan na nailimbag, nilalayon ng papel na ito hindi lamang ang pagbibigay ng ilang bago at makatotohanang detalye tungkol kay Enrique kundi pati na rin ang paghahabi ng higit na malawak na kontekstong pangkasaysayan ng pinagsasama-samang mga kultural na abot-tanaw, sa pamamagitan na rin ng kaniyang naging gawain ng pagsasalin.

Keywords

Enrique, lengua, tagasalin, wika, imperyo

Title (English)

Enrique de Malacca: Translating Spanish Imperialism

Abstract (English)

While most narratives on the arrival of the Spaniards to our archipelago highlighted the role of Ferdinand Magellan, Sebastian Elcano, and the native chieftain of Mactan, Lapulapu, almost nothing is said about Magellan’s faithful slave named Enrique. Despite the immensely important role he played in the Magellan expedition and the magnitude of his impact on Philippine history, Enrique occupied a marginal place in the available narratives on this event. Through a careful reading of archival and published standard historical sources, this paper aims then not only to supply new factual details on Enrique but to weave a larger fabric of the historical context of the fusion of these cultural horizons, accomplished through the mediation of his translation work.