Mula Gitnang Silangan Hanggang Lupaing Bikol: Ang mga Bichara at Kanilang mga Sinehan

Jennifer Lyn M Romano

doi:http://doi.org/

Abstract

Noong 1923, itinatag ng mag-asawang Palestino-Lebanese na sina Emily Panayotti- Bichara at Victor Bichara ang isang sinehan sa Naga: ang Cine Bichara. Mula noon, ang pangalang “Bichara” ay naging kasingkahulugan na para sa sinehan. Sila ang matagumpay na nakapagtatag ng industriya ng panonood ng pelikula sa pagtatayo ng mahigit tatlumpu’t tatlong sinehan sa iba’t ibang munisipalidad sa rehiyon. Ang mga sinehang ito ay dumaan na sa napakaraming bagay kasabay ng pagbabago-bago ng rehiyon—isang digmaang pandaigdig, ang paglawak ng mga komunidad, urbanisasyon, mga likas na kalamidad, isang diktadurang pang-estado, mga paghihimagsik, ang pag-usbong ng mga teknolohiyang digital, at ang pagdating ng mga higit na higanteng establisimyentong komersiyal. Gayunpaman, may kasalatan pa rin sa dokumentasyon na kritikal na tumatalakay sa mahalagang ambag ng mga Bichara sa Bikol. Tinatangka ngayon ng papel na ito na balangkasin ang kasaysayan ng mga Bichara bilang institusyong pampelikula na pinagmamay-arian ng mga dayuhan. Titingnan nito ang mga pagsisimula ng nasabing pamilya, ang tahasan o di-tahasang epekto ng kanilang etnisidad sa pagtatatag ng kanilang mga sinehan, ang naging paraan nila ng pagharap sa mga hamong dala ng digmaang pandaigdig, at ang naging pagpapalawig ng kanilang negosyo sa iba pang bahagi ng rehiyon.

Keywords

mga sinehang Bichara, migrasyon mula Gitnang Silangan, kultura ng panonood ng pelikula, sineng Bikol

Title (English)

From the Middle East to Bikol Land: The Bicharas and Their Moviehouses

Abstract (English)

In 1923, a Palestinian-Lebanese couple, Emily Panayotti-Bichara and Victor Bichara, set up a movie theater in Naga called Cine Bichara. From then on, the name “Bichara” became synonymous with movie theaters. They were the ones who successfully established the moviegoing industry by establishing more than thirty-three movie houses in various municipalities in the region. These theaters have gone through many things along with the transformations of the region—a world war, expansion of communities, urbanization, natural calamities, a state dictatorship, insurgencies, emergence of digital technologies, and the arrival of bigger commercial establishments. However, there is a lack of documentation critically discussing the significant contributions of the Bicharas in Bikol. This paper aims to trace the history of Bichara as a cinema institution owned by foreigners. It will look into the beginnings of the family, how their ethnicity directly or indirectly affected the establishment of their cinema, how they coped with the challenges posed by the world war, and how they expanded their business into other parts of the region.