Ang mga Aspektong Kultural na Masisipat sa Kissang Parang Sabil

Sitti Husna J Ahamad

doi:http://doi.org/

Abstract

Ang papel na ito ay bunga ng mga naging tala ko tungkol sa ginawa kong pagsasalin ng tatlong Kissang Parang Sabil ng mga Tausug: 1) “Kissa hi Umah Kimaraddun,” 2) “Kissa hi Salip Ladjahirun,” at 3) “Kissa hi Panglima Pulahung Hassan.” Ang tatlong nalikom na Kissang Parang Sabil ay kinolekta sa wikang Tausug at isinalin sa Filipino. Makikita sa ginawang pagsasalin ng Kissang Parang Sabil ang pagpapahalaga ng mga Tausug sa kanilang paniniwala at ipinaglalaban kaugnay ng mga dalumat ng agama (relihiyon), bangsa (tribu), at hula (lugar). Masisipat din ang kahandaang mag-alay ng buhay sa digmaan kapag sila ay naaapi at nakararanas ng kalupitan; kaugnay ito ng mga dalumat ng martabbat (paggalang sa sarili) at pagbaus (paghihiganti). Bilang kasapi ng tribung Tausug, sinisikap ko ditong mailarawan ang paniniwala at kaugalian ng mga Tausug batay sa mga kissa.

Keywords

agama, bangsa, buddi, hula, martabbat, pagbaus, kasipugan

Title (English)

Perceptible Cultural Aspects in the Kissang Parang Sabil

Abstract (English)

This paper contains my notes on my translation of three Tausug texts of Kissang Parang Sabil: 1) “Kissa hi Umah Kimaraddun,” 2) “Kissa hi Salip Ladjahirun,” and 3) “Kissa hi Panglima Pulahung Hassan.” The three Kissang Parang Sabil texts are collected from the original Tausug language and translated into Filipino. The Kissang Parang Sabil translations reflect how much the Tausug value their beliefs and what they fight for as related to the concepts of agama (religion), bangsa (tribe), and hula (place). Observable likewise is their readiness to offer their lives in the middle of war whenever they feel oppressed and experience cruelty as related to their notions of martabbat (self-respect) and pagbaus (revenge). As a member of the Tausug tribe, I attempt here to describe the beliefs and practices of the Tausug based on the kissa.